Sh.Zinxhiria

Skandali i porsa mbyllur nga autoritetet greke nuk është rast i vetëm i zhdukjeve masive së fëmijëve shqiptarë, në këto institucione bamirëse greke, kjo sipas evidentimit të fondacionit “The Sëiss Terre Des Hommens” për mbrojtjen e fëmijëve. Lidhur me këtë shqetësim, më 8 shkurt të 2009, nga punonjës të Institucionit të rehabilitimit “Agia Varvara” të Athinës, mësuam se ky “skandal” është mbyllur një herë e përgjithmonë dhe se i përket të kaluarës, gjithashtu të gjitha akuzat e ngritura nga organizmat ndërkombëtare nuk qëndrojnë. Kjo ishte përgjigja e punonjësve të këtij institucioni shtetëror.

E lyer dhe rregulluar për bukuri, duke mos pasur asgjë të përbashkët me atë të viteve 1999-2002, institucioni “Agias Varvara”, duket se është ndarë njëherë e përgjithmonë nga e kaluara e hidhur, në një kohë kur ende nuk është zbardhur mirë zhdukja masive e fëmijëve.

Sot akoma në disa institucione të tjera reahabilituese vazhdohet të mbahen fëmijë pa dijeninë e shtetit shqiptar. Edhe pse ky vend tregoi se e ka të pamundur mbajtjen e fëmijëve në qendra të posaçme dhe të financuara nga shteti, edhe pse OKB-ja pret akoma përgjigjen dhe arsyen e zhdukjeve masive të fëmijëve, Greqia vazhdon të mbajë të izoluar fëmijë shqiptarë pa dijeninë e shtetit te tyre.

Me ligjet e vendit të tyre, mjafton që me urdhër të prokurorit të fëmijëve në institucione të ndryshme në Greqi mund të strehohen fëmijët shqiptarë, në një kohë kur ata duheshin dorëzuar organeve të Shqipërisë, pasi në Athinë ka edhe përfaqësi të shtetit shqiptarë. Edhe pse kemi një përfaqësi si dhe dy - tre konsullata, askush nuk e di me siguri numrin e saktë të fëmijëve që mbahen të izoluar në këto qendra.

Konkretisht detyrë për dorëzimin e fëmijëve tanë në organet shqiptare në kufi e ka Ministria e Brendshme e Greqisë, ku edhe për këtë u janë caktuar edhe fonde nga BE. Menjëherë pas skandalit të 2002, kjo ministri më 2004 i kthen organeve shqiptare 134 fëmijë që jetonin të vetëm. Organizata Terres Des Hommens (Tokë për njerëzit), në Greqi ka studiuar dhe vëzhguar për më se dy vjet trafikun e paligjshëm të fëmijëve nga Shqipëria për në Greqi.

Nga të dhënat e kësaj organizate del se vetëm nga rrethet e Elbasanit dhe Korçës u futën të paligjshëm për në Greqi 3.800 fëmijë, ku 1.245 prej tyre nuk u gjetën më kurrë. Vetëm 15% prej tyre, pra 570 shpëtuan nga kthetrat e mafies, ndërsa 1.986 u detyruan të punojnë në punë të tjera. Përfundimisht organizata thekson se vetëm nga trafikimi klandestin i fëmijëve nga rrethet Elbasan dhe Korçë kanë humbur gjurmët 1.245 fëmijë.

Lënia pas dore e këtij skandali tregoi se miratimet në programet, të ligjeve dhe strategjive për mbrojtjen e fëmijëve në Shqipëri, mbeten shkruar mirë e bukur vetëm në letër, pasi realiteti tregon te kundërtën.

Asgjë nuk ka ndryshuar për mbrojtjen e fëmijëve shqiptar në Greqi. Asnjë dikaster i shtetit përjashto Avokatin e Popullit Shqiptar nuk ka patur ndonjë interesim për të zbardhur zhdukjen masive të 502 fëmijëve shqiptar. Nga të dhënat e publikuara në Strategjinë Kombëtare për Fëmijët, mësojmë se 4.000 fëmijë janë larguar nga Shqipëria drejt emigracionit klandestin, të pa shoqëruar nga prindërit. Nga këta 3.000 fëmijë janë larguar drejt Greqisë dhe 1.000 të tjerë drejt Italisë, një numër i madh për Shqipërinë.
Nga ana ligjore shikojmë se, ligji Nr.3920 i datës 21/11/64 u jep një mbrojtje të veçantë dhe njëkohësisht një përkrahje fëmijëve të emigrantëve. Nga ana tjetër, në aspektin ligjor për të drejtat e fëmijëve në Shqipëri thuhet se, fëmijëve u garantohen të drejtat e tyre me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë në nenin nr.54, i cili sanksionon: Fëmijët kanë të drejtën e një mbrojtje të veçantë nga shteti. Po a mjaftojnë këto vetëm për t'i pasur në letër?

Shteti shqiptar në asnjë mënyrë nuk mund të veçojë fëmijët e vet, si brenda vendit ashtu edhe jashtë truallit të tij, përsa i përket mbrojtjes në aspektin ligjor. Asnjë institucion shqiptar nuk di saktë numrin e fëmijëve shqiptarë të larguar në rrugë të paligjshme drejt emigracionit (të rrëmbyer, dhënë me qera nga familja për të punuar lypës rrugësh, prostitucion etj).

Shteti shqiptar me heshtjen e tij duket se ka ndërmend ta mbyllë këtë problem, po të njëjtën gjë po kërkon të bëjë edhe shteti fqinje. Në Shqipëri asnjë institucion përkatës nuk ka marrë rrugën drejt vendeve ku kanë emigruar fëmijët në rrugë të paligjshme, për të verifikuar se a ndodhen sot në jetë.

Institucionet kryesore që mbulojnë problemin e fëmijëve

-Ministria e Arsimit dhe Shkencës,

Një skandal u zbulua nga organizata “The Swiss Terre Des Hommens” dhe në 2003 tronditi Organizatën e Kombeve të Bashkuara.3.800 është numri i fëmijëve të larguar nga Shqipëria. Sipas organizatës “The Swiss Terre Des Hommens” shumë prej tyre nuk u gjetën më. Vetëm 15% ose 570 prej tyre kanë arritur të shpëtojnë nga kthetrat e mafies, dhe 1986 të tjerë u detyruan të punojnë në punë të tjera.

1245 është numri i fëmijëve shqiptarë të cilët janë larguar nga vendi i tyre drejt Greqisë dhe nuk janë gjetur kurrë.

Raporti i organizatës “The Swiss Terre Des Hommens” thekson se nga Korça dhe Elbasani kanë humbur gjurmët me qindra fëmijë. 4.000 është numri fëmijë që janë larguar nga Shqipëria në mënyrë klandestine, të pa shoqëruar nga prindërit. Nga këta 3.000 fëmijë janë larguar drejt Greqisë dhe 1.000 të tjerë drejt Italisë, një numër i madh për Shqipërinë.

Avokati i Popullit, dëshmitarët nuk u dërguan në GreqiNë një raport të Avokatit të Popullit mësojmë se i ka dërguar një informacion (23/03/2006), për sugjerim Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Ministrisë së Brendshme, si dhe Prokurorisë së Përgjithshme, për të bërë të mundur që të dërgohen në shtetin helen si dëshmitarë ( 4 fëmijë të humbur), në shtëpinë e Fëmijës "Agia Varvara" Singru 221 në Athinë. Bëhet fjalë për dëshmitarë të kërkuar nga Prokuroria e Përgjithshme të Greqisë, por me gjithë interesimin e Avokatit të Popullit, dëshmitarët nuk u dërguan nga shteti shqiptar. Bëhet fjalë për skandalin më të madh që ka ndodhur ndonjëherë në shtetin fqinj, ku në këtë institucion shtetëror, u zhdukën gjatë viteve 1998-2002, pa asnjë gjurmë 502 fëmijë, ku 84 per qind ishin shqiptar.

Ky shqetësim u pa vetëm tek Ermir Dobjani, Avokati i Popullit, ndërsa për shtetin shqiptar as nuk u vu uji në zjarr. Edhe takimet e mëvonshme të Avokatit të Popullit, me kolegët e tij në Greqi, tregojnë se ky institucion nuk do të heshtë përballë këtij skandali të turpshëm. Një problem shqetësues mbetet dhe është, se përse shteti ynë nuk bën detyrën që ka në mbrojtjen e fëmijëve, në mbrojtjen e shtetasve të tij.

Nga raporti i fundit i Departamenti i Shtetit Amerikan theksohet se, Shqipëria është një vend-burimi për trafikimin e fëmijëve për qëllim shfrytëzimi seksual dhe punë të detyruar, kryesisht në Greqi dhe Itali, për këtë qeveria shqiptare nuk ka përmbushur plotësisht standartet minimale për eliminimin e trafikimit.

Gjykatat shqiptare kanë lënë të lirë trafikantët e fëmijëve. “Qeveria shqiptare nuk i përmbush plotësisht standartet minimale për eliminimin e trafikimit, megjithatë, ajo ka ndërmarrë përpjekje serioze për ta bërë një gjë të tillë. Kohët e fundit janë ngritur një sërë organizmash pranë disa dikastereve për parandalimin e mundshëm të trafikimit, por duke mos patur konkretisht një organizëm të veçantë për rregjistrimin e numtir të fëmijëve të zhdukur. Por me gjithë këto, sipas raportit të fundit të CIA-s, trafiku i fëmijëve mbetet një problem për Shqipërinë, ku një pjesë e fëmijëve janë dërguar në Greqi e shfrytëzohen në mënyra nga më të ndryshme CIA-s ka theksuar se qeveria shqiptare nuk e ka përmbushur akoma detyriminj për të identifikuar viktimat e trafikut dhe është e aftë të hetojë zyrtarët e implikuar gjatë vitit 2008.

Pas viteve ’90-të është abuzuar me fëmijët jetimë. Në vitet 1990-1993 birësimet bëheshin pa procedura të rregullta. Një i huaj birësonte fare lehtë një fëmijë shqiptar, që jepej për birësim dhe askush nuk merrej me pas me fatin e fëmijës. Në vitin 1992 janë realizuar 100 birësime në SHBA, Francë, Norvegji, Itali dhe Greqi.

Në vitin 1993 janë birësuar 180 fëmijë shqiptar nga shtetas të huaj, ku për fatin e tyre nuk dihet asgjë. Me Urdhrin nr.118, datë 30.06.2004, të Kryeministrit, u ngrit një strukturë e re për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve, Komiteti Ndërministror për të Drejtat e Fëmijëve (KNDF). Në zbatim të Planit të Veprimit të Strategjisë Kombëtare për Fëmijë (2001-2005) pranë disa ministrive janë ngritur e funksionojnë disa njësi në mbrojtje të fëmijëve.

- Në Ministrinë e Rendit Publik është ngritur Njësia për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve. Kjo njësi përfshin forca nga të gjitha Departamentet e Policisë Rajonale

- Në Ministrinë e Punës dhe Çështjeve Sociale, veç Drejtorisë së Shërbimeve Sociale që harton dhe zbaton politika në mbrojtje të fëmijëve dhe bashkëpunon dhe koordinon veprimtarinë e saj me OJF-të që punojnë në këtë fushë, është një njësi e veçantë që punon për eliminimin e punës së fëmijëve.

- Në Ministrinë e Kulturës Rinisë dhe Sporteve funksionon Drejtoria e Koordinimit të Politikave Rinore, e cila harton politika në fushat e pjesëmarrjes, të kulturës dhe sporteve.

- Ministria e Drejtësisë në strukturat e saj ka ngritur një drejtori të veçantë, e cila merret me studimin dhe zhvillimin e sistemit ligjor në fushën e drejtësisë për të miturit, në përputhje me aktet ndërkombëtare.

- Pranë Zyrës së Avokatit të Popullit, në Prill të vitit 2004 është ngritur Seksioni i të Drejtave të Fëmijëve, si pjesë e Seksionit të Përgjithshëm të Ankesave. Edhe pse është nënshkruar marrëveshja me Greqinë për rikthimin e fëmijëve të trafikuar, edhe janë krijuar komitet rajonal të luftës kundër trafikimit, Greqia në kundërshtim me çdo ligj mban akoma fëmijë të izoluar pa njoftuar përfaqësinë shqiptare në Athinë.

Fëmijët që janë të pashoqëruar me prindër, janë më të rrezikuar nga shfrytëzimi dhe nga lloje të tjera të trafikimit, ku numri i tyre llogaritet në rreth 3.000, ndërsa numri i përgjithshëm i femijeve klandestin që shfrytëzohen në mënyrë të paligjshëm shkon në 6.000.

Në Tetor 2003, qeveria shqiptare miratoi Planin e Punës Anti-trafik 2003-2004, brenda kuadrit të Strategjisë Kombëtare, një nga objektivat e të cilit ishte dhe hartimi i Strategjisë për Luftën Kundër Trafikut të Fëmijëve ( burimi sipas Strategjisë Kombëtare kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore, 2001)

Në ambasadën tonë në Athinë, nga personi përkatës Andi Lila mësojmë me një indiferentizëm se te ashtuquajturit “fëmijë të zhdukur” figuronin në fletoren e tij vetëm 12 fëmijë dhe jo aq sa thuhet ne raportin e OKB. Kjo tregon se vendi ynë, organet përkatëse, jo vetëm që nuk ka asnjë informacion të saktë, por as që do të mësojnë realitetin nëpërmjet organizatave të huaja.

Faktikisht mbahen akoma fëmijë shqiptarë në disa institucione, ku për këtë as që lajmërohet ambasada jonë. Por edhe kur ajo lajmërohej me anën e OKB-së, dhe në mënyra të ndryshme nuk merrte mundimin për zgjidhjen e problemit. Akoma nuk kemi mësuar që nga pësimi të nxjerrim mësim.

Askush nuk ka marrë mundimin që të pyesë organet greke përse mbahen këta fëmijë dhe përse nuk u kthehen familjeve të tyre. Simbas të dhënave të organizatës jo qeveritare Arsis për 2008, nga rruga u strehuan për në institucione përkatëse rreth 100 fëmijë, prej tyre 44 ishin nga Shqipëria, 24 Bullgaria, 26 Rumania, si dhe 6 nga Greqia, Maqedonia, Polonia dhe Rusia.

Sipas shtypit vendas Qendra e Mbështetjes "Arsis", për vitin 2008 ka strehuar në institucione përkatese 211 fëmijë rrugësh të moshës 14 vjeç, nga Shqipëria, Romë, si dhe fëmijë myslimanë grek të Trakis. Në stacionin trenit në Manastirak dhe disa metra larg sheshit Sintagma, gjen sot fëmijë të vegjël shqiptar 10-12 vjeç, të detyruar nga familja dhe rrjeti shfrytëzues punojnë, lypin dhe shesin lule në taverna kafene e kudo.

Sipas Departamentit të policisë greke, zhduken çdo vit rreth 300 fëmijë.

Nga viti 1993 deri më sot janë larguar nga shtëpitë e tyre 3400, prej tyre, u gjetën 2659, ndërsa 728 kërkohen akoma. Megjithatë, kërkimi për prindërit nuk është detyrë e lehtë, për shkak të mungesës së organizuar të zhdukjeve të miturve dhe përdorimit të pamjaftueshme të teknologjive të reja dhe të internetit. Ndryshe nga jashtë Greqisë, ku dhjetra e organe shtetërore veprojnë në disa ëebsite, në Greqi vetëm një organizatë merret me fëmijët e humbur. Por, policia nuk ka bërë akoma të mundur të japë njoftim në faqen e internetit për figurat e fëmijëve. Në 9 muaj, 65 fëmijë të zhdukur

Të dhënat zyrtare të Ministrisë së Rendit të Greqisë bëjnë fjalë se vetëm për nëntë muajt e parë të vitit të kaluar( 2005), u zhdukën 65 fëmijë të moshave 6-12 vjeçar, ose në çdo muaj 6 fëmijë të zhdukur (rrëmbyer), ku deri me sot nuk është gjetur asnjë gjurmë e tyre. Nga viti 2000 deri në nëntor të vitit 2005 janë zhdukur 3.000 fëmijë.

Tre janë arsyet që fëmijët zhduken dhe bien në kthetrat e mafies.

-Më e rëndësishmja për mafien është shitja e tyre në klinika private, ku atje u merren organet e brendshme, si zemra, veshka, sy etj.

-Hedhja e fëmijëve në rrugën e prostitucionit, ku dhe fitimet janë nga më të mëdhatë.

-Adoptimi i fëmijëve kundrejt një shume të madhe nga familjet që nuk kanë mundësi të kenë fëmijën e tyre. Italia dhe Holanda mendohet se jane epiqendra e kësaj makabre në bashkëpunim me mafiet shqiptare, bullgare, polake dhe bullgare, ku në qendra të ndryshme klinike bëhen edhe operacionet ku u merren organet e porositura.

Zhdukja misterioze në "Agjia Varvara" tregoi se ajo nuk ishte e gatshme për të pritur kaq të madh fëmijësh, pasi nuk u mbështet me programe të veçanta nga vetë shteti grek, ku dhe nuk solli një gjë pozitive ashtu siç ishte menduar.

Përsa i përket të ardhmes ky rast tregon se kjo shtëpi tregoi se nuk ishte një shtëpi pritje në mbrojtje të jetës së fëmijeve, por në fakt ishte një "shtëpi" ikje, nga ku zhdukeshin pa lënë gjurmë çdo ditë fëmijë të moshave 6-12 vjeçare. Autoritetet greke i kishin të gjitha mundësitë për të parandaluar këtë fenomen, por siç duket interesimi i tyre u pa që në fillim kur këta refuzuan për të lënë tek porta e "shtëpisë së fëmijës" një polic, pasi roja civil kishte kohë që kishte dalë në pension, ndërsa sot nuk bëjnë përpjekje për të nisur hetimet etj.

Nga organizata ndërkombëtare në mbrojtjen e të drejtave të njeriut, “Terres des Hommens” në raportin e saj me temën, “The Trafficking of Albanian Children in Greece”, në tabelën e mëposhtme raportohet se nga 661 fëmijë që u strehuan në këtë "varrezë shtëpi", autoritetet greke kthyen pranë familjeve të tyre vetëm 90 fëmijë. Këto të dhëna dolën nga raporti i organizatës ndërkombëtare "Terres Des Hommens".